Daha temiz hava, daha temiz ev: Ev tadilatları sırasında evdeki sağlıklı hava nasıl korunur?

Isı, nem ve formaldehit

Araştırmalar, yüksek oda sıcaklığının ve mutlak nemin formaldehit gibi VOC'lerin salınımını doğrudan artırdığını göstermiştir. İç ortam sıcaklığına ve nem koşullarına bağlı olarak, iç ortam formaldehit konsantrasyonları, yaz aylarında kışa göre 20 kata kadar daha yüksek olabilir . Formaldehitin ötesinde, yüksek sıcaklıklar ve nem, ev tozuna katkıda bulunan toz akarlarının üremesine neden olurken, bunların dışkılarında alerjiler için yaygın bir tetikleyici olan alerjenler bulunur.

2020 yılında, Dyson’ın Türkiye’deki evlerde bulunan kirleticiler, sağlık üzerindeki etkileri ve temizlik alışkanlıklarıyla ilgili bilgi edinebilmek amacıyla İstanbul Üniversitesi İstatistik Uygulama ve Araştırma Merkezi’yle gerçekleştirdiği “Ev Tozu Araştırması”nda çarpıcı sonuçlar elde edilmişti. Çalışma kapsamında, İstanbul’da evlerin salon ve yatak odalarından toplanan toz örnekleri incelendiğinde, araştırma yürütülen evlerde en çok ağır metallere (yüzde 93’ünde 14 farklı ağır metal) daha sonra bakterilere (yüzde 43,3’ünde 7 farklı bakteri) ve son olaraksa mantarlara (yüzde 26,7’sinde tek tür mantar) rastlamıştı. Bu nedenle evdeki kirleticilerden kurtulup temizliğini sağlamak sandığımızdan daha önemli ve bunun en kolay yollarından biriyse doğru temizlik teknolojilerinden geçiyor.

Tadilat sırasında evinizi nasıl temiz tutabilirsiniz?

Dyson'da Kıdemli Hava Temizleme Bilimcisi olan Ken Armstrong, ev tadilatı sırasında oluşabilecek temel kirleticiler hakkındaki görüşlerini paylaşarak evimizin havasını nasıl temiz tutabileceğimize dair ip uçları paylaşıyor.

1. Mobilyaları ve döşemeyi dikkatlice seçin

Halı yerine sert yüzeyli zeminleri tercih edin. Yeni bir halı satın alıyorsanız, daha az VOC emisyonu salan bir halı seçin ve halıflex kaplatacaksanız toksik olmayan ve VOC'leri düşük olan yapıştırıcı veya yapıştırıcıların kullanılmasını talep edin. Alan boşken halıyı döşetin ve mümkünse pencereleri açık tutun.

Mümkünse düşük formaldehitli ürünleri seçin veya ikinci el mobilyalar satın alın. Ürünler zamanla daha az formaldehit üretirken, mobilyalar giderek daha fazla kullanılabilir hale geliyor. Yeni satın alıyorsanız, masif ahşap mobilyalar veya tamamen sızdırmaz preslenmiş ahşap (MDF) mobilyalar satın alın. Gaz çıkışı noktalarını en aza indirmek ve preslenmiş ahşap mobilya veya dolaplardan kaynaklanan emisyonları azaltmak için, her tarafı plastik laminatlı veya kaplamalı ürünler tercih edin.

Pamuk ve yün gibi doğal malzemelerden yapılmış yatak takımları ve yumuşak mobilyalar seçin ve antibakteriyel katkı maddeleri ve kimyasal alev geciktirici gibi işlemlerden kaçının. Bunlar artık yaygın olarak mevcuttur ve geleneksel boyaların kalite standartlarına uyacak şekilde özel olarak formüle edilmiştir.

2. Havalandırın

Ürün ambalajını açın ve evinize yerleştirmeden önce yeni mobilyaların "gazını boşaltmasına" izin verin. Bunun nedeni, formaldehit yayan tüketici ürünlerinin yeni olduklarında en yüksek konsantrasyonları salma eğiliminde olmalarıdır. Yeni halıların, evinize girmeden önce iyi havalandırılmış bir alanda açılmasını ve havalandırılmasını isteyin. Bir pencere açarak veya vantilatör gibi mekanik havalandırma kullanarak alanınızı doğal olarak havalandırın. Yeni mobilya veya halıları eve ilk getirdiğinizde, boyama veya cilalama projeleri sırasında odalarınızı iyice havalandırın.

3. İyi bir hava temizleyiciye yatırım yapın

En yeni nesil Dyson hava temizleyiciler, makinenin kullanım ömrü boyunca kirleticiyi hassas bir şekilde tespit etmek için yeni katı hal formaldehit algılama teknolojisine sahiptir. Ayrıca, formaldehiti moleküler düzeyde yok eden ve onu çok küçük miktarlarda su ve CO2'ye ayıran Dyson'ın Seçici Katalitik Oksidizasyon (SCO) filtresini de içerirler.

4. Tozları kontrol altına alın

Doğru elektrik süpürgesini seçin: Elektrikli süpürgeler söz konusu olduğunda herkese uyan tek bir model yoktur ve farklı zemin tipleri ve ev boyutları için farklı elektrikli süpürgeler tasarlanmıştır. Eviniz için doğru makineyi seçmek, evinizi temizleme kolaylığı ve hızından büyük ölçüde farklı olacaktır.

Doğru başlıkları kullanın: Dyson elektrikli süpürgeler, evinizin her yerini temizleyebilmeniz için bir dizi aksesuarla birlikte gelir. Yatak, döşeme ve merdivenlerdeki inatçı kirleri söküp temizlemek için tasarlanmış küçük motorlu başlık, üst noktaları temizlemeyi sağlayan up-top adaptör, küçük köşelere ve girintilere ulaşmanıza yardımcı olacak aralık temizleme başlığına kadar her temizlik ihtiyacı için bir aksesuar var.

Yukarıdan aşağıya doğru temizleyin: Dyson mühendisleri genel bir kural olarak, temizliğe evlerinizdeki en yüksek noktalardan başlayıp aşağıya doğru hareket ederek devam etmenizi önerir. Örneğin, kanepenize ve son olarak zeminlerinize geçmeden önce tavan vantilatörlerinizi süpürmeniz önerilir. Bu, temiz sırasında havada uçuşan tozları toplamanızı sağlar.

Evinizi düzenli olarak derinlemesine temizleyin: Toz, yalnızca zeminlerinizde değil, evinizin tüm alanlarında toplanabilir ve toplanacaktır. Evinizdeki tüm tozu temizlediğinizden emin olmak için evinizin tüm alanlarını düzenli olarak derinlemesine temizlemeniz önemlidir.