Çocuklarda polen alerjileri: Belirti ve semptomları tanımak

Saman nezlesi veya mevsimsel alerjik rinit olarak da bilinen polen alerjileri, çocukların yüzde 15-25'ini etkileyerek, yaşam kalitelerini düşürebiliyor.¹ Çocuklar, havalar ısındıkça ve dışarıda daha fazla zaman geçirdikçe, genellikle havadaki ağaç, çiçek, çimen ve yabani ot polenlerini soluyor.


Polen alerjilerinin yaygınlığı artmaya devam ederken, ebeveynlerin ve bakıcıların çocuklarda polen alerjilerinin belirti ve semptomlarını anlamaları önemli. Bu belirtileri tanımak, rahatsızlığı hafifletmeye ve çocuğun günlük aktiviteleri üzerindeki etkiyi en aza indirmeye yardımcı oluyor.


Kendi alerji belirtilerinizi tanımak kolay olsa da, polen alerjileri ile soğuk algınlığı arasındaki farkı söylemek biraz daha zor. Dahası, çocukların yıl boyunca bir veya daha fazla polen türüne karşı alerjisi olabiliyor. Belirtiler, duyarlı oldukları polen türüne ve bu alerjenlerin havayla taşındığı zamana bağlı olarak ortaya çıkıyor. Örneğin, ağaç polenleri ilkbaharda, çim polenleri yazın ve yabani ot polenleri sonbaharda en yüksek seviyede bulunuyor. Bu nedenle çocuğunuzun semptomlarını takip etmek için bir polen takvimi kullanmak faydalı olacaktır.

Çocuklarda polen alerjisinin belirtileri nelerdir?

Hiç saman nezlesi belirtisi göstermemiş çocuklarda bile semptomlar gelişebiliyor. Polen alerjileri neredeyse her yaşta başlayabiliyor, ancak belirtiler genellikle çocuk iki yaşını geçene kadar ortaya çıkmıyor. Polen alerjisi olan çoğu kişide bu belirtiler 20 yaşına kadar ortaya çıkıyor.²


Polen alerjisi olan çocukların ebeveynlerinin çoğu, çocuklarının alerji mevsiminde daha huysuz ve daha sinirli olduğunu fark ettiği biliniyor. Çocuklar semptomlarını her zaman sözlü olarak ifade edemediklerinden, rahatsızlıklarını okuldaki veya evdeki davranışlarıyla ifade edebiliyor.¹


Polen alerjisi semptomları, havadaki polen miktarını (polen sayısı) etkileyen hava koşullarına bağlı olarak da değişiyor.


Neyse ki, çocuklarda polen alerjisi belirtilerinin çoğu hafif görülüyor ve kolayca tedavi edilebiliyor.³ Ancak çocuğunuzda dikkat etmeniz gereken gözle görülür polen alerjisi belirtileri de mevcuttur:

1. Hapşırma ve burun akıntısı:

Çocuklarda polen alerjisinin birincil belirtilerinden biri, burun akıntısının eşlik ettiği sürekli hapşırmadır. Bağışıklık sistemi polen partiküllerine aşırı tepki vererek histamin salınımını tetikliyor. Polen alerjisi olan çocuklar uzun süreli hapşırma nöbetleri yaşayabiliyor ve bu durum özellikle polenlerin yoğun olduğu mevsimlerde rahatsız edici olabiliyor.

2. Burun tıkanıklığı:

Polen alerjisi olan çocuklar hapşırma ve burun akıntısının yanı sıra sıklıkla burun tıkanıklığı da yaşıyor. Burun kanallarının iltihaplanması ve şişmesi, havanın geçmesini zorlaştırarak tıkalı veya tıkanmış bir buruna neden oluyor. Burun tıkanıklığı çocuğun rahat nefes alma yeteneğini etkileyerek uyku düzeninin bozulmasına ve konsantrasyon seviyesinin düşmesine neden olabiliyor.

3. Kaşıntılı veya sulu gözler:

Çocuklarda polen alerjisinin bir diğer karakteristik belirtisi de alerjik konjonktivit olarak da bilinen kaşıntılı veya sulu gözlerin varlığıdır. Polen partikülleri gözleri çevreleyen hassas dokuları tahriş ederek bir bağışıklık tepkisini tetikleyebiliyor. Bu durum kızarıklık, kaşıntı ve rahatsızlığa neden olabiliyor.

4. Öksürük ve boğaz tahrişi:

Polen alerjileri, solunum sistemini de etkileyerek öksürüğe ve boğazda tahrişe yol açabiliyor. Solunan polenlerin neden olduğu tahriş, inatçı bir kuru öksürüğü veya boğazda kaşınma hissini tetikleyebiliyor. Çocuklar boğaz rahatsızlığı, ses kısıklığı veya boğazlarında bir yumru hissi yaşayabiliyor.

5. Yorgunluk ve sinirlilik:

Polen gibi alerjenlere maruz kalmak çocuklarda yorgunluk ve sinirlilikle sonuçlanabiliyor. Burun tıkanıklığı, hapşırma ve öksürme nedeniyle düşük uyku kalitesine, uyku düzeni bozukluğuyla beraber gündüz yorgunluğuna ve ruh hali değişikliklerine yol açabiliyor.

6. Cilt reaksiyonları:

Bazı durumlarda, polen alerjisi olan çocuklar polenle temas ettiklerinde cilt reaksiyonları yaşayabiliyor. Bu reaksiyonlar kaşıntı, kurdeşen veya kızarıklık şeklinde ortaya çıkabiliyor. Cilt semptomları, polen ciltle doğrudan temas ettiğinde veya alerjen solunduğunda, cildi etkileyen bir bağışıklık tepkisini tetiklediğinde ortaya çıkabiliyor.

7. Kulak basıncı veya ağrısı:

Polen alerjileri, östaki tüplerinin (orta kulağı boğazın arkasına bağlayan) tıkanmasına neden olarak kulak basıncında değişikliklere yol açabiliyor. Bu durum geçici işitme kaybına, denge güçlüğüne ve kulak enfeksiyonlarına yatkınlığın artmasına neden olabiliyor. Çocuğunuzun işitmesindeki herhangi bir değişikliği izlemek ve gerekirse tıbbi yardım almak önemlidir.

Çocuklarda polen alerjileri nasıl kontrol altına alınır?

Polenlere maruz kalmaktan kaçınmak zor olabiliyor, ancak çocuğunuz için bir fark yaratıp yaratmadığını görmek için bu yöntemlerden bazılarını denemek isteyebilirsiniz:


- Hava tahminlerini kontrol edin ve polen sayısı yüksekse çocuğunuzu içeride tutun.
- Çocuğunuza gözlerini koruması için koruyucu güneş gözlükleri verin.
- Polenlerin yüksek olduğu günlerde çocuğunuzun dışarıda oynadıktan sonra duş aldığından veya banyo yaptığından emin olun.
- Çim biçilirken çocuğunuzu içeride tutun.
- Polenlerin yoğun olduğu mevsimlerde piknik yapmaktan ve açık arazide oynamaktan kaçının.
- Polen sayısı yüksek olduğunda çocuğunuzun giysilerini veya yatak çarşaflarını açık havada kurutmayın.


Polen mevsimiyle nasıl başa çıkabileceğiniz hakkında daha fazla tavsiyeyi Dyson Mikrobiyoloğundan Polen Mevsimiyle Nasıl Başa Çıkılacağıyla İlgili İpuçları makalemizde bulabilirsiniz.


Çocuklarda polen alerjilerinin belirti ve semptomlarını tanımak, alerjiyle baş etmek için önemlidir. Yukarıdaki belirtilerin hepsi çocuklarda polen alerjisinin yaygın göstergeleridir. Erken teşhis, alerjenden kaçınma ve ilaç tedavileri, semptomların hafifletilmesine ve çocuğun yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Çocuğunuz bu belirtilerden herhangi birini gösteriyorsa, doğru teşhis ve kişiselleştirilmiş tedavi planı için bir sağlık uzmanına danışın.